We współczesnym biznesie trudno znaleźć firmę, która nie ma przynajmniej jednego dłużnika. Powodów, dla których Kontrahenci i Klienci nie płacą rachunków, może być wiele: począwszy od braku środków, przez roztargnienie, po niesolidność i niedotrzymywanie terminów. Różni są też sami dłużnicy, którzy mogą, ale nie chcą pokrywać należności, kierując się własnymi motywami. Ci, którzy nie spłacają zobowiązań, najczęściej trafiają do Krajowego Rejestru Długów.
Co to jest Krajowy Rejestr Długów?
Krajowy Rejestr Długów (KRD) to jedno z największych BIGów czyli Biur Informacji Gospodarczej w Polsce, które zbiera i udostępnia dane o zaległych zobowiązaniach finansowych osób fizycznych i prawnych. Powstał w 2003 roku, a podstawą jego działalności jest ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Co ciekawe, jest to firma z sektora prywatnego.
BIG to w praktyce jedno z najważniejszych narzędzi służących do oceny wiarygodności kredytowej i płatniczej klientów przez instytucje finansowe, firmy ubezpieczeniowe oraz inne podmioty udzielające kredytów lub świadczące usługi finansowe. Baza ma na celu zapobieganie niewypłacalności, poprawę kultury płatniczej i ochronę interesów wierzycieli.
Krajowy Rejestr Długów – w jaki sposób działa?
KRD współpracuje z bankami, firmami pożyczkowymi, instytucjami finansowymi i innymi podmiotami, które mogą zgłaszać dłużników do bazy lub sprawdzać ich wiarygodność płatniczą. Platforma generuje również raporty, które zawierają informacje na temat historii kredytowej i zadłużenia danej osoby lub firmy.
Co ważne, KRD działa zgodnie z przepisami prawa o ochronie danych osobowych. Ponadto każda osoba ma prawo do uzyskania informacji o swoich danych w KRD oraz do ich korekty w przypadku ewentualnych błędów.
Kto i z jakiego powodu może trafić do rejestru dłużników?
Do rejestru dłużników KRD mogą trafić zarówno osoby fizyczne, jak i prawne, które mają zaległe zobowiązania finansowe.
Aby dłużnik mógł znaleźć się w bazie KRD, muszą zostać spełnione następujące warunki:
- łączna kwota przeterminowanego zobowiązania musi wynosić co najmniej 200 zł
w przypadku osób fizycznych, a w przypadku firm – 500 zł;
- dłużnik musi zalegać ze spłatą od co najmniej 60 dni;
- musi upłynąć co najmniej 30 dni od momentu wysłania wezwania do zapłaty.
Rodzaje rejestrów dłużników i długów
W Polsce istnieje kilka rodzajów rejestrów dłużników i długów, które mają różne cele, zakres i sposób działania. Oto niektóre z nich.
- Biuro Informacji Kredytowej (BIK) – to największe i najbardziej znane biuro, które gromadzi i udostępnia dane o produktach bankowych, pożyczkach i leasingach oferowanych przez banki i inne instytucje finansowe. Pomaga ocenić wiarygodność i zdolność kredytową potencjalnych klientów.
- Biura Informacji Gospodarczej (BIG) – to biura, które zbierają i udostępniają dane o zaległych zobowiązaniach finansowych osób fizycznych i prawnych wobec różnych podmiotów, takich jak firmy telekomunikacyjne, dostawcy mediów, operatorzy pocztowi, urzędy skarbowe, ZUS, gminy itp. W Polsce działają cztery BIG: InfoMonitor, ERIF, KRD i KBIG.
- Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ) – to publiczny rejestr prowadzony przez Ministra Sprawiedliwości, który gromadzi dane o podmiotach niewypłacalnych lub zagrożonych niewypłacalnością, wobec których są lub były prowadzone postępowania restrukturyzacyjne, upadłościowe lub dotyczące orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. KRZ zawiera również dane o podmiotach, wobec których była prowadzona egzekucja sądowa lub administracyjna i została ona umorzona z powodu braku jej skuteczności, oraz o osobach fizycznych zalegających ze spłatą alimentów lub należności budżetowych.
- Rejestr Należności Publicznoprawnych (RNP) – to publiczny rejestr zarządzany przez Ministra Finansów, który ujawnia dane o podmiotach zalegających ze spłatą należności publicznoprawnych, takich jak podatki, opłaty skarbowe, cła, składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne itd.
- Bankowy Rejestr Klientów Niesolidnych (BRKN) – to z kolei prywatny rejestr prowadzony przez Związek Banków Polskich (ZBP), który gromadzi i udostępnia dane o klientach banków, którzy naruszyli warunki umowy kredytowej lub pożyczkowej bądź dopuścili się nadużyć finansowych.
Jakie są konsekwencje trafienia do Krajowego Rejestru Długów?
Wpis do KRD nie oznacza jedynie, że nazwisko dłużnika figuruje w jednej z wielu baz danych. Ma to realne konsekwencje. Skutki są następujące:
- utrudniony lub wręcz niemożliwy dostęp do kredytów, pożyczek, zakupów na raty i innych usług finansowych (np. leasingu);
- wyższe koszty wymienionych wcześniej produktów bankowych – w sytuacji, gdy mimo wpisu do KRD możliwe jest ich nabycie;
- zmniejszona wiarygodność i reputacja w oczach kontrahentów, partnerów biznesowych czy pracodawców;
- trudności w przypadku chęci wynajęcia nieruchomości.
Co można zrobić, aby zostać usuniętym z Krajowego Rejestru Długów?
Aby zostać usuniętym z Krajowego Rejestru Długów, należy podjąć następujące kroki:
- spłacić całe zadłużenie wobec wierzyciela. Po otrzymaniu należności ma on obowiązek w ciągu 14 dni poinformować KRD o tym fakcie i złożyć wniosek o wykreślenie dłużnika z bazy;
- jeśli wierzyciel nie dopełni tego obowiązku, dłużnik może samodzielnie wystąpić do KRD z wnioskiem o usunięcie informacji o spłaconym już zadłużeniu. Wniosek ten powinien zawierać dane dłużnika, wskazanie kwestionowanego zobowiązania, a także dowody potwierdzające spłatę długu lub jego nieistnienie.