Niespłacanie zadłużenia może mieć nieprzyjemne konsekwencje. Na początkowym etapie wierzyciel czy firma windykacyjna próbuje zazwyczaj polubownych metod, by odzyskać należne pieniądze. Nie zawsze jednak się to udaje.
Taki stan rzeczy najczęściej prowadzi do wszczęcia postępowania sądowego i w rezultacie – egzekucji komorniczej. Komornik może wykorzystać szereg narzędzi, aby uzyskać spłatę długu – a jednym z nich jest właśnie licytacja komornicza. Dowiedz się, w jakich sytuacjach może do niej dojść i na czym dokładnie ona polega.
Licytacja komornicza – kiedy może zostać przeprowadzona?
Licytacja komornicza to jeden z możliwych sposobów egzekucji długu przez komornika sądowego. Może więc do niej dojść, jeżeli dłużnik nie spłaca zadłużenia – podobnie jak np. do zajęcia wynagrodzenia czy emerytury.
Licytacja komornicza to rodzaj publicznej sprzedaży ruchomości lub nieruchomości dłużnika. Odbywa się w wyznaczonym przez komornika miejscu i czasie, a jeśli jest to licytacja elektroniczna – wówczas odbywa na dedykowanej stronie internetowej - https://elicytacje.komornik.pl/ . Nabywcą ruchomości bądź nieruchomości zostaje ta osoba (fizyczna lub prawna), która zadeklaruje najwyższą kwotę.
Udział w licytacji może wziąć każdy (poza samym dłużnikiem, komornikiem, ich małżonkami i dziećmi, rodzicami, rodzeństwem, a także osobami obecnymi na licytacji w charakterze urzędowym), kto wpłaci wadium wynoszące 10% kwoty oszacowania. Jest ono zwracane osobom, które przegrały licytację.
Czym jest i jak wygląda obwieszczenie o licytacji komorniczej?
To publiczna informacja ogłaszana przez komornika. Dotyczy ona szczegółów licytacji.
Komornik jest zobowiązany do poinformowania o licytacji co najmniej dwa tygodnie przed planowanym terminem. Obwieszczenie zostaje umieszczone w sądzie rejonowym, urzędzie gminy, na stronie internetowej komornika i na stronie Krajowej Rady Komorniczej. Bardzo często można także znaleźć obwieszczenia w siedzibach spółdzielni mieszkaniowych czy klatkach mieszkań na konkretnych osiedlach.
W obwieszczeniu o licytacji komorniczej muszą się znaleźć następujące informacje:
- godzina i miejsce licytacji, w przypadku licytacji elektronicznej – zakres czasowy od do – ponieważ licytacja elektroniczna odbywa się na dedykowanej platformie internetowej,
- oznaczenie przedmiotu licytacji,
- kwota oszacowanej wartości,
- cena wywoławcza,
- wysokość wadium oraz nr konta do jego wpłacenia, aby móc wziąć udział w licytacji,
- miejsce oraz czas, w którym jest możliwość obejrzenia nieruchomości czy ruchomości będącej przedmiotem licytacji,
- oznaczenie czy to pierwsza, czy druga licytacja,
- informacja o prawach osób trzecich do licytowanych aktywów, jednak z zastrzeżeniem, że nie są one przeszkodą w licytacji i przysądzenia własności na rzecz jej zwycięzcy.
Jak przebiega licytacja komornicza?
Licytacja komornicza to proces, który składa się z kilku etapów.
- Postępowanie egzekucyjne. Komornik sądowy na podstawie wezwania wierzyciela rozpoczyna działania mające na celu wyegzekwowanie spłaty długu przez dłużnika. Kontaktuje się on z osobą zadłużoną (listownie, telefonicznie bądź osobiście), wzywając do zapłaty wierzytelności.
- Zajęcie majątku. Jeżeli dłużnik nie spłaca zadłużenia, komornik przechodzi do zajęcia jego wynagrodzenia lub oszczędności, a jeżeli są to niewystarczające środki – majątku.
- Wezwanie do spłaty zadłużenia. Po dokonaniu zajęcia komornik sądowy wzywa dłużnika do spłaty zadłużenia w ciągu 14 dni od otrzymania pisma. W przypadku, gdy chodzi o nieruchomość, następuje wpis do księgi wieczystej.
- Wycena przedmiotu licytacji komorniczej. Jeżeli dłużnik w ciągu wspomnianych dwóch tygodni nie spłaci należności, komornik dokonuje opisu i oszacowania wartości zajętej nieruchomości lub ruchomości.
- Obwieszczenie o licytacji komorniczej. Sąd ogłasza termin i miejsce licytacji komorniczej, która może odbyć się dopiero 14 dni po uprawomocnieniu się wyceny przedmiotu licytacji. Obwieszczenie, czyli de facto podanie informacji o licytacji do publicznej wiadomości, następuje nie później niż 2 tygodnie przed jej terminem.
- Licytacja komornicza. Jest ona przeprowadzana przez komornika, ale w obecności sędziego lub na dedykowanej stronie internetowej, jeśli jest to licytacja elektroniczna i trwa określony czas. Licytację wygrywa ten, kto zaproponuje najwyższą kwotę – w pierwszym terminie cena wywoławcza nie może być mniejsza niż ¾ oszacowanej wartości nieruchomości/ruchomości. Gdy nikt chętny nie zgłosi się do zakupu, wyznaczany jest drugi termin licytacji. Na drugim terminie cena wywoławcza nie może być mniejsza niż 1/3 oszacowanej wartości.
- Jeśli warunki licytacji zostają spełnione wówczas sąd udziela przybicia. Następnie wzywa do zapłaty osobę, która wygrała licytację. Sąd wzywa do zapłaty ustalonej podczas licytacji kwoty, pomniejszonej o wartość wadium, w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Należy je wpłacić na rachunek depozytowy sądu.
- Postanowienie o przysądzeniu własności. Po uregulowaniu zapłaty sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności do nowego nabywcy danej ruchomości/nieruchomości.
Co może być przedmiotem licytacji komorniczej?
Jak już wspomnieliśmy, przedmiotem licytacji komorniczej mogą być zarówno ruchomości, jak i nieruchomości.
Ruchomości, które komornik sądowy może wystawić na taką licytację, to np.:
- antyki,
- biżuteria,
- dzieła sztuki,
- meble,
- sprzęt RTV i AGD,
- różnego rodzaju sprzęt elektroniczny (komputery, telewizory),
- odzież,
- samochody, motocykle, skutery i inne pojazdy,
- surowce wykazujące wartość rynkową.
Z kolei nieruchomości, które mogą być przedmiotem licytacji, to między innymi:
- domy,
- mieszkania,
- działki,
- garaże,
- lokale użytkowe,
- hale i magazyny.
Jakich przedmiotów komornik nie może zabrać?
Komornik nie może zająć wszystkich należących do Ciebie przedmiotów. Zwolnione spod egzekucji komorniczej są między innymi:
- przedmioty niezbędne do życia (np. pościel, bielizna, ubrania, lodówka, pralka, piekarnik, zapasy żywności czy opału),
- rzeczy konieczne do pracy dłużnika z wyłączeniem pojazdów mechanicznych,
- przedmioty niezbędne do nauki,
- pieniądze w kwocie, która odpowiada niepodlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłat,
- przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych,
- jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów,
- inne uwzględnione w przepisach.
Postępowanie egzekucyjne, tytuł egzekucyjny, tytuł wykonawczy, klauzula wykonalności – co znaczą te pojęcia?
Chcesz kupić nieruchomość na licytacji komorniczej? A może to Twoja własność jej podlega? Warto w takim razie poznać kluczowe pojęcia, które pomogą Ci w pełni zrozumieć jej zasady.
- Tytuł egzekucyjny – orzeczenie sądowe lub inny dokument urzędowy stwierdzający istnienie roszczenia i treść roszczenia wierzyciela względem dłużnika.
- Tytuł wykonawczy – orzeczenie sądu z klauzulą wykonalności. Potwierdza istnienie i skalę roszczenia wierzyciela.
- Klauzula wykonalności – to decyzja sądu w formie aktu, która stwierdza, że dany dokument jest tytułem wykonawczym. Następuje ona na wniosek wierzyciela bądź z urzędu i w praktyce umożliwia rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego.
Kiedy można wnieść skargę na komornika?
Komornik to funkcjonariusz publiczny. Oznacza to, że musi on postępować zgodnie z prawem i przestrzegać określonych reguł.
Można zaskarżyć wszystkie działania komornika, które nie są zgodne z obowiązującymi przepisami. Mowa tu o sytuacjach, w których przekracza on swoje uprawnienia lub np. zajmuje majątek, którego nie powinien.
Warto pamiętać, że na złożenie skargi na działania komornika wierzyciel czy dłużnik mają niewiele czasu. To tydzień liczony od momentu, gdy strona postępowania dowie się o dokonaniu danej czynności.
Skargę należy złożyć do sądu, przy którym działa komornik.
Podsumowanie
Licytacja komornicza to jedna z wielu możliwości egzekucji długu przez komornika. Najczęściej jest ona środkiem ostatecznym. By jej uniknąć, staraj się terminowo spłacać swoje zadłużenia. A jeżeli nie ma takiej możliwości, negocjuj z wierzycielem, by wypracować jak najbardziej korzystne warunki spłaty - np. rozłożenie długu na raty, jednorazową spłatę z częściowym umorzeniem, pomoc w dobrowolnej sprzedaży nieruchomości z jednoczesną spłatą długu.